 |
De Ruimtemissie Cassini - Huygens
Menu zonder JAVA
Home > Astronomie >Prometheus.html
Saturnus' maan, Prometheus en de ingewikkelde "symbiose" met de F-ring
Bovenstaande foto werd genomen op 29 oktober 2004 vanuit de Cassini Orbiter. Links van de F-ring ziet u het maantje Prometheus en de ijle materie-strepen die vanuit de ring naar de maan toe lopen. De aardappelvormige maan wordt verantwoordelijk gehouden voor de knikken in de dunne F-ring, die in de foto helder gekleurd is weergegeven. De F-ring van Saturnus wordt aan weerszijden begeleid door resp. Prometheus en Pandora.
Prometheus "steelt" hier als het ware materie uit de F-ring. Dit is de eerste keer van zo nabij de materiestroom naar de maan is vastgelegd.
Het is voor de wetenschappers nog niet geheel duidelijk hoe het mechanisme in elkaar zit van de materie overdracht tussen de F-ring en de begeleidende maantjes.
Op
sommige punten in de F-ring zijn dergelijke knikken waargenomen en op de
plaats van die knikken worden golven van knopen waargenomen. Die knopen
zijn dan weer samengebalde materie van stof uit de F-ring.
Het ringensysteem van Saturnus
In de schets hieronder heb ik de situatie van de buitenste ringen van Saturnus geprobeerd weer te geven.
Van buiten naar binnen toe zien we achtereenvolgens een dunne G-ring en daarna volgt de F-ring.
Tussen de G- en F-ring cirkelen nog de maantjes Janus en Epimetheus, maar in dit verhaal spelen deze maantjes geen verdere rol.
Aan weerszijden van de F-ring cirkelen de maantjes Pandora en Prometheus en verder naar de A-ring toe cirkelt de maan Atlas.
In de tekening heb ik de maantjes alleen ter illustratie getekend en ze zijn niet in verhouding van hun omvang. Tevens cirkelen ze niet in deze onderlinge configuratie, maar heb ik ze voor dit verhaal "bij elkaar" gezet.
De A-ring is een brede ring waartussen een kleine ruimte is waar nauwelijks materie zit, dus dat is een gat in de ring.
Tussen de A-ring en Saturnus zitten nog de B-ring, de C-ring en de D-ring, maar deze zijn niet in de tekening gezet.
De maan Atlas staat te ver van de F-ring af om er materie van af te kunnen trekken via de gravitatiekrachten. Het spel met de F-ring wordt dus voornamelijk door de manen Pandora en Prometheus gespeeld.
De diameter van Pandora bedraagt ongeveer 84 km en die van Prometheus ca. 100 km. Beide maantjes werden in 1980 door de Voyager ontdekt.
Hoe alle ringen werden gevormd is nog steeds een groot mysterie. Het is o.a. de taak van de Cassini om dit in de komende 4 jaar te weten te komen. De vorming van het ringenstelsel zegt heel veel over de vorming van ons eigen Zonnestelsel. Door veel onderzoek te doen naar o.a. de chemische samenstelling kan bepaald worden welke objecten met het ringenstof in aanraking zijn gekomen
In de fraaie foto hierboven (© NASA), genomen door de Cassini bij diens nadering van Saturnus op 10 mei 2004 ziet u helemaal aan de zijkant de flauwe contouren van de F-ring.Het flauwe kleine stipje op "half-vier" is de maan Prometheus, die u dus keurig binnen de F-ring ziet cirkelen.
De lichtgekleurde ring is de zogenaamde B-ring, een zeer brede ring. Hiervan naar buiten gaand ziet u de beroemde Cassini-verdeling, de vrijwel materie-vrije ruimte tussen de B- en de A-ring. Na de Cassini-verdeling ziet u de eveneens brede A-ring, met daartussen een smalle materievrije strook.
Daarna wordt de materie al schaarser en de hele dunne F-ring is op de foto nauwelijks zichtbaar.
Buiten de F-ring is er dan een grote vrije ruimte, waarna de G-ring komt (niet zichtbaar op de foto).
De Cassini-orbiter moest in zijn nadering van Saturnus tweemaal het ringenstelsel doorkruisen. Dit deed de Cassini tussen de F- en de G-ring, om eventuele botsing met kleine materiedeeltjes zoveel mogelijk te voorkomen.
T
_______________________________________________
Pagina voor het laatst bewerkt op / Page maintained on: 22/06/2010